Reaktywowanie samorządu terytorialnego po przemianach ustrojowych zapoczątkowanych w 1989 r. należy zaliczyć do jednej z najdonioślejszych decyzji podjętych w celu przeobrażenia ustroju RP. Stanowi ona najistotniejszy, podstawowy element procesu polegającego na przechodzeniu od modelu państwa autorytarnego i centralnie zarządzanego do modelu państwa demokratycznego i zdecentralizowanego.
Nie ulega wątpliwości, że samorząd terytorialny ma podstawowe znaczenie dla rozwoju i budowania demokracji. Realizuje podstawowe dla społeczeństwa demokratycznego wartości, które stanowią zrąb instytucji w jej tworzenia właściwie od podstaw oraz te, które pojawiły się dopiero w procesie rozwoju samorządności stając się istotnymi dla różnych społeczności wartościami.
Na przestrzeni ponad dwóch dekad funkcjonowania samorządności w Polsce nastąpiły przeobrażenia w katalogu podstawowych wartości samorządu terytorialnego. W pierwszych dziesięciu latach, gdy budowano fundamenty samorządności w Polsce, najważniejsze były podstawowe wartości tj. wolność, równość czy powszechność. W drugim natomiast ustąpiły one miejsca wartościom fundamentalnym dla rozwoju samorządu terytorialnego jakimi są więzi lokalne, poczucie wspólnoty, kapitał społeczny, inkluzja polityczna, czy wreszcie społeczeństwo obywatelskie.
Równolegle następowały zmiany w wymaganiach stawianych pracownikom samorządowych. Pojawiły się i ulegały uściśleniu, akty prawne rangi ustawowej określające wymagania wobec nich, obowiązujące ich jako realizatorów służby publicznej, zasady. Te teoretyczne uwarunkowanie, i nie tylko, legły u podstaw powołania w Wyższej Szkole Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie Akademii Samorządowca.
Misja Akademii sprowadza się do krzewienia idei samorządności wśród studentów WSIiE TWP, szerzenia wiedzy na temat roli obywatela w społeczeństwie lokalnym oraz roli władz samorządowych na poszczególnych szczeblach: gminy, miasta, powiatu i województwa.
Akademia ma na celu stworzenie forum wymiany myśli i idei dotyczących problemów samorządności. Ma być inspiracją do tworzenia nowych ram myślowych o prawach i obowiązkach obywatela społeczeństwie, roli dialogu obywatelskiego oraz roli władz lokalnych w budowaniu społecznego dobrobytu. Celem jej jest pobudzenie świadomości obywatelskiej oraz aktywności na rzecz otaczającego środowiska lokalnego. Odbiorcami działań Akademii Samorządowca mają być przede wszystkim studenci WSIiE TWP. Na spotkania zaproszeni są także lokalni mieszkańcy, którym nie jest obojętne wspólne dobro.
Studenci w ramach Akademii Samorządowca zapoznawać się będą z zadaniami samorządu terytorialnego, organizacji społeczności lokalnej, w której mieszkańcy tworzą z mocy prawa wspólnotę i względnie samodzielnie decydują o realizacji zadań. Zaspokojenie bowiem zbiorowych potrzeb jest podstawowym zadaniem samorządu.
Swoją misję Akademia Samorządowca ma realizować nie tylko w sposób tradycyjny, ale także poprzez organizację forów, konferencji oraz spotkań z praktykami.
I takie właśnie pierwsze inauguracyjne spotkanie z Wójtem Gminy Ostróda Panem Bogusławem Fijasem odbyło się 6 maja br. o godz. 1000 na Wydziale Nauk Społecznych. Spotkanie otworzyła Dziekan Wydziału Nauk Społecznych WSIiE TWP w Olsztynie Pani dr Anna Michalczyk, która oficjalnie ogłosiła powołanie do życia Akademii Samorządowca i powitała honorowego gościa Akademii Wójta Gminy Ostróda Pana Bogusława Fijasa.
Następnie dr Stanisław Szmitka, moderator spotkana oraz główny inicjator powołania Akademii przedstawił cele tej inicjatywy oraz podziękował wszystkim, którzy sprzyjali Akademi. Według niego powołanie tej inicjatywy to rezultat burzy mózgów wśród kierowników katedr, dziekanów, a także inspiracji Pani Rektor dr Agnieszki Górskiej.
Dr Stanisław Szmitka przedstawiając sylwetkę Gościa zaznaczył, że Wójtem Gminy Ostróda został w 2012 r. w wyborach przedterminowych, kiedy poprzedni Wójt Gustaw Marek Brzezin złożył rezygnację by pełnić funkcję wicemarszałka województwa warmińsko – mazurskiego (a następnie po wyborach marszałka). Zanim to nastąpiło zdobył bogate doświadczenie samorządowe pełniąc w latach 2002-2012 funkcję radnego powiatu ostródzkiego, członka zarządu powiatu ostródzkiego, sprawował też funkcję przewodniczącego Rady Powiatu w Ostródzie. W latach 2005-2006 został powołany na stanowisko wicestarosty Ostródzkiego. W 2012 r. objął Urząd Wójta Gminy Ostróda, a w 2014 r. uzyskał reelekcję.
W swoim wystąpieniu Pan Bogusław Fijas dał się poznać zebranym jako dynamiczny, doświadczony i kompetentny samorządowiec. Przedstawił swoje doświadczenie w zakresie sprawowanej funkcji.
Jako człowiek prawicy, a jednocześnie człowiek dialogu i porozumienia podkreślił, że stawia na konsensus, budowę, a nie niszczenie. Najważniejszą kwestią są dla niego zadania samorządu i wynikające z tego obowiązki Wójta. Bardzo ciepło wypowiadał się o roli Sołtysów, jako liderów społeczności lokalnych, inicjatorów, przedstawicieli władzy samorządowej społeczności lokalnych, małych ojczyzn.
Podkreślił, że realizacja zadań to przede wszystkim zaspakajanie potrzeb zbiorowych, to uważne słuchanie wyborców, działanie w ich interesie, ale także podejmowanie trudnych, czasami nawet nieakceptowanych społecznie, kontrowersyjnych decyzji.
Pan Wójt podkreślił, że dużą wagę przywiązuje do budowy zespołu, który wraz z nim ma realizować zadania samorządowe. Nie kieruje się przynależnością polityczną, ale tylko i wyłącznie posiadanymi kompetencjami.
Oczywiście formułą tego typu spotkań jest możliwość zadawania pytań. Skorzystali z niej studenci, których zainteresowały m. in. takie zagadnienia, jak:
– dotacji unijnych dla poszczególnych samorządów,
– konkursów na stanowisko w Urzędzie Gminy, czy obsady stanowisk wg klucza (stanowiska dynastyczne),
– funkcjonowanie samorządu gminnego,
– rozdawnictwa społecznego, program 500+, opinia na ten temat Wójta,
– rozwinięcia tematu czy samorządność to idea czy praktyczne działanie.
Pan Wójt okazał się sprawnym i dynamicznym uczestnikiem dyskusji. Udzielał szczegółowych, , a przede wszystkim szczerych odpowiedzi, co jest niewątpliwie rzadką cechą w naszych władzach samorządowych.
Na koniec spotkania dr Stanisław Szmitka podziękował Panu Wójtowi Bogusławowi Fijasowi za przyjęcie zaproszenia i aktywny udział w inauguracyjnym spotkaniu Akademii Samorządowca przy WSIiE TWP w Olsztynie. Zaprosił też na następne spotkanie, które odbędzie się odbędzie się na Wydziale Zamiejscowym w Kętrzynie. Gościem będzie Burmistrz Kętrzyna Pan Krzysztof Hećmanem.
dr Stanisław Szmitka
Kierownik Katedry Ekonomii
